نخ دندان در اصل رشته‌ای از جنس نایلون و یا تفلون است که به منظور پاک‌سازی و برداشتن ریزه‌های غذا، پلاک دندانی و یا گاهی برای از بین بردن پوسیدگی‌های خیلی سطحی بین دندانی از آنها استفاده می‌شود.
انواع نخ دندان
نخ دندان انواع مختلفی دارد. اینکه کدام نوع نخ دندان برای شما مناسب‌تر است به عواملی مانند سلیقه، میزان فاصله‌ی بین دندان‌ها و ارتودنسی داشتن یا نداشتن، بستگی دارد.
بعضی نخ دندان‌ها برای دندان‌های فاصله‌دار بهتر هستند، درحالی‌که بعضی دیگر برای دندان‌های نزدیک به هم طراحی شده‌اند.
انواع مختلف نخ دندان عبارت‌اند از:
- دنتال تیپ: این نوع نخ دندان‌ها، پهن و مسطح هستند، به همین خاطر برای کسانی که فاصله‌ی دندان‌هایشان زیاد است، یا کسانی که ارتودنسی کرده‌اند بهتر هستند.
- نخ دندان استاندارد: این نوع نخ دندان‌ها، نایلونی هستند و در اندازه‌ی استاندارد برای تمیزکردن فواصل طبیعی بین دندان‌ها طراحی شده‌اند. نخ دندان‌های استاندارد در دو نوع مزه‌دار (flavored) یا ساده (unflavored) و همچنین بدون موم (unwaxed) و موم دار (waxed) ارائه می‌شوند. اگر دندان‌های شما نامرتب یا خیلی نزدیک به یکدیگر هستند، بهتر است از انواع موم دار استفاده کنید؛ چون راحت‌تر بین دندان‌ها حرکت می‌کنند.
- نخ دندان سوپر: این نخ دندان‌ها هم برای دندان‌های فاصله‌دار یا ارتودنسی خوب هستند. نخ دندان سوپر از سه جزء ساخته شده است:
- نخ محکمی که در انتها قرار می‌گیرد و به راحتی زیر براکت‌های ارتودنسی حرکت می‌کند.
- نخ اسفنجی که به منظور تمیز کردن براکت‌ها و فواصل بین دندانی طراحی شده است.
- نخ معمولی که برای از بین بردن پلاک زیر خط لثه تعبیه شده است.
چند وقت یکبار و چه زمانی باید از نخ دندان استفاده کرد؟
ADA توصیه می‌کند دندان‌های خود را به مدت ۲ دقیقه دو بار در روز مسواک بزنید و حداقل یک بار در روز از نخ دندان استفاده کنید. برخی افراد ترجیح می‌دهند در طول برنامه صبحگاهی خود از نخ دندان استفاده کنند، در حالی که برخی دیگر تمیز کردن دندان‌هایشان را در شب دوست دارند.
فایده و مزیت نخ دندان کشیدن
برای درک بهتر کار نخ دندان در ادامه به بررسی دست کم ۵ فایده ثابت شده و قابل توجه نخ دندان خواهیم پرداخت.
- از بروز بیماری لثه پیشگیری می‌کند.
مهم‌ترین علت ایجاد بیماری لثه بهداشت ضعیف دهان و دندان است. در نتیجه عدم رسیدگی به بهداشت دهان و دندان، پلاک دندان می‌تواند به خط لثه نفوذ کرده و باعث تحریک بافت آن شود. اگر پلاک رشد کرده و سخت شود می‌تواند به زیر لثه رفته و باعث بروز بیماری‌های مربوط به لثه مانند جنجویت و بیماری پریودنتال شود که در چنین شرایطی، جراحی لثه را به دنبال دارد. اما یکی از فواید نخ دندان پیشگیری از بروز این بیماری‌ها است. چگونه؟
- از بد بو شدن دهان جلوگیری می‌کند.
همان‌طور که می‌دانید، مسواک زدن نمی‌تواند به تنهایی تضمین کننده بهداشت دهان و دندان باشد. اما نخ دندان مکمل بسیار شایسته و قوی برای مسواک در این خصوص است. از دیگر فواید نخ دندان، کمک به از بین بردن بوی بد دهان است. از آنجا که وجود ذرات ریز مواد غذایی در داخل دهان و فعالیت باکتری‌ها یک علت بوی بد دهان است، اگر این ذرات از بین نروند، می‌توانند بوی بدی در داخل دهان ایجاد کنند.
- به کنترل دیابت کمک می‌کند.
نخ دندان کشیدن می‌تواند به طور مستقیم تأثیر مثبتی روی کنترل دیابت در افراد دیابتی داشته باشد. از بین بردن ذرات ریز مواد غذایی و باکتری‌های بد داخل دهان باعث می‌شود که این باکتری‌ها دیگر نتوانند وارد جریان خون شوند. کاهش ورود باکتری به داخل خون می‌تواند نقش مؤثری در کنترل سطح قند خون داشته باشد. هم بزرگسالان و هم کودکانی که دیابت دارند باید روزانه دست کم ۱ بار از نخ دندان استفاده کنند تا از فواید نخ دندان در کنترل دیابت بهره ببرند.
- می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های تنفسی را کاهش دهد.
باکتری‌ها با مصرف مواد غذایی در داخل دهان شما می‌توانند به سیستم تنفسی منتقل شود. این موضوع به طور بالقوه می‌تواند منجر به بروز بیماری‌های تنفسی مانند برونشیت، عفونت‌های سینوسی و حتی ذات‌الریه شود. اما باز هم به صورت مشابه، نخ دندان کشیدن می‌تواند ذرات اضافی مواد غذایی و باکتری‌هایی که روی آنها تولید می‌شود را از بین ببرد و از بروز این نوع بیماری‌ها جلوگیری کند. پس پیشگیری از بروز بیماری‌های تنفسی را نیز به لیست فواید نخ دندان اضافه کنید.
- می‌تواند از بروز بیماری‌های قلبی جلوگیری کند.
به طور مشابه، این کار، علاوه بر بیماری‌های تنفسی می‌تواند از بیماری‌های قلبی نیز جلوگیری کند. ورود باکتری به جریان خون می‌تواند علاوه بر بخش‌های حساس دیگر بدن مستقیماً به سیستم قلب و عروق نیز آسیب وارد کند. این موضوع به ویژه در مردان شایع‌تر است. از آنجایی که مردان کمتر به بهداشت دهان و دندان خود می‌رسند احتمالاً تهاجم باکتری‌های مضر به داخل خونشان بیشتر است و اغلب با افزایش سن و پشت گوش انداختن اصول بهداشتی دهان و دندان به این بیماری‌ها مبتلا خواهند شد.
