یکی از روش‌های اصلاح و درمان طرح لبخند و ترمیم ناهنجاری‌های ظاهری دندان‌ها، ونیر دندان است. با پیشرفت علم دندانپزشکی می‌توان بسیاری از ایرادات ظاهری دندان مانند بدرنگی دندان‌ها، فاصله‌های بین‌دندانی و پوشش دندان‌های شکسته و نامرتب را برطرف کرد.
ونیر(veneer) به معنی یک پوسته نازک روی دندان هست که دو نوع کامپوزیتی و سرامیکی (لمینیت) دارد. ونیرها علاوه بر خواص ظاهری که برای دندان‌ها دارند، مزایای دیگری مانند افزایش طول عمر دندان‌ها و بالابردن مقاومت مینای دندان را دارند، بنابراین نصب و انجام صحیح فرآیند ونیر دندان از اهمیت بالایی برخوردار است.
ونیر ها علاوه بر خواص ظاهری که برای دندان‌ها دارند، مزایای دیگری مانند افزایش طول عمر دندان‌ها و بالابردن مقاومت مینای دندان را دارند، بنابراین نصب و انجام صحیح فرآیند لمینت دندان از اهمیت بالایی برخوردار است.
کاربرد ونیر دندان چیست؟
به طور کلی دندانپزشکان از ونیر ها برای زیبای سازی طرح لبخند استفاده می‌کنند. در واقع زمانی که دندان بنا به دلایلی از نظر ظاهری شکل یا رنگ مناسبی ندارد، می‌توان با کمک ونیرهایی مانند لمینت دندان عیوب را پنهان کرده و یا شکل زیباتری به دندان بخشید. اما اینکه کاربرد ونیر دندان دقیقاً برطرف‌کردن کدام عیوب دندانی است را می‌توانید در لیست زیر جستجو کنید:
- تغییر رنگ دندان‌ها به طوری که با هیچ روش دیگری نتوان آن را برطرف کرد
- لب پر شدگی دندان. اگر تمایل نداشته باشیم با ونیر کامپوزیت یا باندینگ دندان آن را ترمیم کنیم
- شکستگی‌های دندانی
- ترک‌خوردگی‌های دندانی
- کوتاه‌بودن یک یا چند دندان در طرح لبخند
- کج بودن جزئی دندان‌های جلو
لازم به ذکر است از این ونیرها هیچگاه برای زیباسازی دندان‌های خلفی استفاده نمی‌شود؛ زیرا آنها حین لبخندزدن اصلاً دیده نمی‌شوند.
انواع ونیر دندان
انواع ونیر دندان به صورت کلی از نظر نوع مواد به دو دسته تقسیم‌بندی می‌شود:
ونیر سرامیکی و ونیر کامپوزیت که با هم تفاوت‌های زیادی دارند. برای مثال ونیر سرامیکی از جنس سرامیک یا به اصطلاح چینی است و برای نصب روی دندان نیاز به آماده سازی مختصر دندان طبیعی دارد. لمینت‌های سرامیکی بهتر از کامپوزیت رزین در برابر رنگ مقاومت می‌کنند یا اصطلاحاً رنگ پذیری کمتری دارند.
ونیر دندان سرامیکی
ونیر سرامیکی که به آن پرسلن ونیر نیز می‌گویند یک پوشش نازک سرامیکی با قطر کم (حدوداً ۰.۴ الی ۵ میلیمتر ) هستند. ونیر سرامیکی با توجه به قالب دندان‌های بیمار در لابراتوار ساخته می‌شود و بعد از آماده سازی دندان توسط دندانپزشک با کمک مواد مخصوص روی دندان محکم می‌شود.
ونیر دندان کامپوزیتی
ونیر کامپوزیتی که به صورت مستقیم روی دندان اعمال می‌شود از جنس پلیمر (نوعی از پلاستیک) همرنگ با دندان است، روی دندان گذاشته می‌شود و با نور led/uv روی دندان محکم می‌شود.
در این نوع ونیر دندان اغلب نیاز به آماده سازی مختصر دندان نیست و به صورت مستقیم کامپوزیت‌ها روی دندان قرار خواهند گرفت و یک لایه محافظ روی مینای دندان خواهد بود.
فرق کامپوزیت و لمینت دندان چیست؟
اولین فرق کامپوزیت و لمینت دندان در جنس آنها است، همان‌طور که گفته شد لمینت سرامیکی از جنس سرامیک و کامپوزیت از جنس پلیمر است که در ادامه برخی از تفاوت‌های لمینت و کامپوزیت را خواهید خواند.
- لمینت در لابراتوار و کامپوزیت در مطب ساخته می‌شوند.
- قیمت لمینت دندان بیشتر از کامپوزیت است.
- لمینت ثبات رنگ بیشتری نسبت به کامپوزیت دارد.
- عمر لمینت دندان سرامیکی از کامپوزیت بیشتر است.
- در کامپوزیت، دندان آماده سازی کمتری نسبت به لمینت نیاز دارد.
- طول درمان لمینت سرامیکی از کامپوزیت بیشتر است.
ونیر دندان مناسب چه کسانی نیست؟
ونیر دندان برای افراد زیر مناسب نیست و توصیه نمی‌شود:
- افرادی که دندان‌های آنها به دلیل پوسیدگی یا بیماری لثه فعال ناسالم است.
- افرادی که دچار دندان قروچه هستند و دندان‌های خود را به هم می‌سایند. زیرا این عادت می‌تواند باعث ترک‌خوردن یا شکستن روکش‌ها شود. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید مطلب دندان درد و دندان قروچه را مطالعه کنید.
مزایا ونیر دندان چیست؟
- اصلاح طرح لبخند: همان‌طور که می‌دانید داشتن لبخندی زیبا یکی از معیارهای زیبایی است. ونیر دندان با پوششی که بر روی دندان‌های زرد شده ایجاد می‌کند می‌تواند طرح لبخند شما را زیباتر کرده و اعتماد به نفس شما را افزایش دهد.
- کم تهاجمی بودن ونیر: معمولاً برای نصب ونیر های دندانی باید مقداری از تاج دندان آماده سازی شود؛ اما میزان این آماده سازی نسبت به روش‌های مشابه کمتر است و آسیب چندانی به دندان‌ها وارد نمی‌شود.
- مقاومت بالا در برابر تغییر رنگ: یکی از مزایا ونیر دندان مقاومت بالا در برابر زرد شدن و تغییر رنگ است. در صورتی که نکات بهداشتی را رعایت کرده و به رژیم غذایی خود توجه ویژه‌ای داشته باشید می‌توانید به مدت زیادی از درخشندگی ونیر ها برخوردار شوید.
- طبیعی بودن ظاهر ونیر: با توجه به این که ونیر دندان‌ها در رنگ‌های مختلف موجود هستند می‌توان نزدیک‌ترین رنگ که به رنگ دندان‌های طبیعی نزدیک باشد را انتخاب کرد.
- دوام بالا
- طول درمان کوتاه
عوارض و مشکلات ونیر دندان چیست؟
امکان پوسیدگی دندان در صورت انجام ونیر توسط افراد غیر متخصص
چطور بعد از ونیر از دهان و دندان خود مراقبت کنیم؟
رعایت مراقبت‌های بعد از ونیر کردن بسیار اهمیت دارد. چرا که کمک می‌کند در مدت زمان طولانی‌تر از ونیر پرسلین خود استفاده کنید، در حالی که نیازی به ترمیم هم پیدا نخواهید کرد. نگهداری از دندان نیاز به اقدامات خاصی ندارد و تنها رعایت اصول اولیه بهداشت دهان و دندان کفایت می‌کند. در موارد زیر به بررسی مراقبت‌های ضروری بعد از ونیر کردن می‌پردازیم:
- مسواک زدن بعد از مصرف هر وعده غذایی
- استفاده از نخ دندان در روز
- شستشوی دهان با دهان‌شویه‌های ضدعفونی‌کننده
- عدم فشار بر روی دندان‌های لمینت شده جهت پیشگیری از لب پر شدن
- عدم سیگار کشیدن
- رعایت رژیم غذایی
- خودداری از مصرف بیش از حد برخی نوشیدنی‌هایی که باعث تغییر رنگ دادن دندان می‌شود؛ مانند چای و قهوه
