حفظ سلامت دهان و دندان برای بهزیستی کلی ضروری است. در حالی که مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و معاینات منظم دندانپزشکی بسیار مهم هستند، رژیم غذایی نیز نقش مهمی در حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌ها دارد. یک رژیم غذایی متعادل جزء لاینفک رژیم پیشگیرانه مراقبت از سلامت دهان و دندان است. غذایی که می‌خورید می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر سلامت دهان و دندان شما داشته باشد.
ویتامین D یکی از مهم‌ترین ویتامین‌ها می‌باشد و بدن شما برای عملکرد مناسب خود به مقدار کافی از آن نیاز دارد. به تازگی تحقیقاتی مبنی بر ارتباط این ویتامین با سلامت دندان در حال انجام می‌باشد. از این رو پی بردن به نقش ویتامین D در سلامت دندان‌ها امری مهم تلقی می‌شود.
سلامت دندان با ویتامین D چگونه تأمین می‌شود؟
بدن شما ویتامین D را به شکل فعال آن که کلسیتریول است، تبدیل می‌کند که باعث رشد سلول، کمک به مبارزه با عفونت و کاهش التهاب می‌شود. مقابله با عفونت‌هایی که منجر به بیماری لثه می‌شوند، به سلامت دندان‌ها کمک می‌کند و از پوسیدگی دندان جلوگیری می‌کند.
به طور خلاصه کلسیم و ویتامین D برای سلامت عمومی، قدرت استخوان‌ها و دندان‌ها بسیار مهم است. با اجتناب از قرار گرفتن در معرض آفتاب، بسیاری از افراد دچار کمبود ویتامین D می‌شوند. بسیار مهم است که اطمینان حاصل کنیم به اندازه کافی ویتامین D از رژیم غذایی و مکمل‌ها دریافت می‌کنیم. همچنین مهم است که معاینات شش ماهه خود را انجام داده و هنگامی که متوجه شدید بیماری لثه دارید با پزشک خود تماس بگیرید تا بتواند سلامت دهان و دندان شما را تا حد ممکن ارتقا دهد.
پوسیدگی دندان: ویتامین D و سیستم ایمنی دندان
می‌دانیم که ویتامین دی با تابش نور خورشید روی پوست، جذب بدن می‌شود. ویتامین دی برای ساختن استخوان‌های سالم بسیار مهم است، زیرا به سیستم گوارش شما اجازه می‌دهد که کلسیم را از غذایتان جذب کند. کلسیم ماده اولیه‌ای است که همراه با فسفر، ساختار استخوانی را ایجاد می‌کند و مینای دندان را تشکیل می‌دهد. زیر مینای دندان عاج وجود دارد. عاج حاوی سلول‌های زنده‌ای است که بدن از آن‌ها برای محافظت از خون‌رسانی و عصب‌های داخل دندان استفاده می‌کند.
عاج حاوی سلول‌های «نگهبان» است که در مرز مینای دندان قرار دارند و عوامل ایمنی را آزاد می‌کنند. آن‌ها می‌توانند عاج آسیب‌دیده را ترمیم کنند، اما فقط در صورتی‌که ویتامین دی کافی در بدن وجود داشته باشد. اگر سطح ویتامین دی شما پایین باشد، سیستم دفاعی شما انرژی لازم برای محافظت و ترمیم دندان‌های آلوده را نخواهد داشت.
خونریزی لثه: ویتامین D ، باکتری‌های دهان و التهاب
رعایت بهداشت دهان و دندان، توسط دندان‌پزشک و برای جلوگیری از التهاب لثه توصیه می‌شود. التهاب لثه هم مانند خونریزی لثه، به‌عنوان نشانه‌ای از التهاب شناخته می‌شود. التهاب لثه فقط نشانه ضعف در سلامت دندان نیست؛ بلکه نشانه یک سیستم ایمنی ملتهب نیز هست.
دهان شما در امتداد میکروبیوم روده قرار دارد، جایی که ۸۰ درصد از سیستم ایمنی بدن در آن است. دهان هم مانند روده، تعاملی بین میکروب‌ها و سلول‌های ایمنی بدن شما است. ویتامین دی در مدیریت سیستم ایمنی بدن نقش دارد و نحوه شکل‌گیری سلول‌های ایمنی را کنترل می‌کند.
سطح “ویتامین دی” خود را مدیریت کنید
با انجام تغییرات ساده‌ای در سبک زندگی و رژیم غذایی می‌توان سطح ویتامین دی را بالا برد:
سبک زندگی: روزانه ۳۰ دقیقه نور طبیعی خورشید دریافت کنید.
- دقت کنید که اگر صورت و دستان را در معرض نور خورشید قرار ندهید، در غیر این صورت بدن شما ویتامین دی را تبدیل نمی‌کند.
- جغرافیا: در عرض جغرافیایی بالای ۳۰ درجه، نور خورشید در پوست به ویتامین دی تبدیل نمی‌شود.
- اگر مشکلات گوارشی، ایمنی یا کبدی دارید، روی تبدیل ویتامین دی اثر می‌گذارد.
رژیم غذایی: روزانه ۱ تا ۲ وعده غذایی غنی از ویتامین دی داشته باشید.
غذاهایی که دندان‌ها را تقویت می‌کنند نیاز به منابع غنی ویتامین دی ۳ دارند. این غذاها عبارت‌اند از:
- ماهی چرب
- گوشت
- تخم‌مرغ
- کره، ماست، پنیر
مکمل:
رژیم غذایی یک راه طولانی‌مدت برای مدیریت ویتامین دی است. اگر کمبود ویتامین دی دارید (کمتر از ۲۵ ng/ml)، باید در مورد مصرف مکمل با پزشک خود مشورت کنید. به یاد داشته باشید که دی ۳ همیشه باید در کنار K2 کافی دریافت شود.
خطرات مصرف بیش از حد ویتامین D
مصرف بیش از حد ویتامین D می‌تواند منجر به بیش از حد کلسیفیکیشن استخوان‌ها و سخت‌شدن رگ‌های خونی، کلیه، ریه و قلب شود. شایع‌ترین علائم دریافت بیش از حد ویتامین دی شامل سردرد و حالت تهوع است. با این حال، ویتامین دی بیش از حد نیز می‌تواند به موارد زیر منجر شود:
- از دست دادن اشتها
- دهان خشک
- استفراغ
- یبوست
- اسهال
ویتامین دی بیش از حد معمولاً در اثر مصرف مکمل‌ها ایجاد می‌شود. پس بهتر است ویتامین دی را از منابع طبیعی دریافت کنید.
سخن آخر
- ویتامین D یکی از بزرگ‌ترین عوامل مؤثر در حفظ سلامت دندان است و میزان کافی آن در بدن منجر به کاهش خطر ابتلا به پوسیدگی دندان و بیماری‌های لثه می‌شود.
- شما می‌توانید سطح ویتامین D در بدن خود را با استفاده از اصلاح سبک زندگی و رژیم غذایی مناسب مدیریت کنید.
- به یاد داشته باشید که سالم ماندن دندان‌ها در نهایت منجر به سالم ماندن بدن شما خواهد شد.
- همیشه به صورت منظم میزان ویتامین D در خون را اندازه‌گیری کنید.
